Σοκαριστικές φωτογραφίες και μαρτυρίες για απόπειρες
αυτοκτονίας στη Μόρια έφερε στο φως η διεθνής οργάνωση για τα ανθρώπινα
δικαιώματα «Human Rights Watch». Η Emina Cerimovic και η Εύα Κοσσέ, που
ενημέρωσαν τη Βουλή για τα προβλήματα προσφύγων και αιτούντων άσυλο με
αναπηρία, εξέπεμψαν σήμα κινδύνου για την εικόνα του καταυλισμού,
καλώντας την κυβέρνηση να μεταφέρει άμεσα τους πρόσφυγες σε ένα
ασφαλέστερο μέρος. Στο μεταξύ, τα στελέχη της ευρωπαϊκής υπηρεσίας
Ασύλου (EASO) μεταφέρονται στα νέα γραφεία στην Παγανή, καθώς ζητούσαν αυτόνομη λειτουργία, περισσότερη ησυχία και λιγότερα επεισόδια.
Τα στελέχη της «Human Rights Watch» επισκέφτηκαν τη Μόρια από τις 23
Σεπτεμβρίου μέχρι τις 3 Οκτωβρίου και περιγράφουν την κατάσταση με τα
μελανότερα χρώματα. «Η Μόρια είναι ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ένας
καταυλισμός με συνωστισμό χιλιάδων ανθρώπων. Αυτό που είδαμε στη Μόρια
είναι μια κατεπείγουσα κατάσταση. Είναι ό,τι χειρότερο έχω δει κι έχω
περάσει και πόλεμο», τόνισε η Emina Cerimovic, υπογραμμίζοντας ότι το
διάστημα που έμεινε εκεί διαπίστωσε απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης που
επάγει ψυχικές νόσους, ενώ κατέγραψε και πολλές απόπειρες αυτοκτονίας
λόγω της κατάστασης που επικρατεί.
Τόσο η Emina Cerimovic, που υπήρξε και η ίδια πρόσφυγας, όσο και η
Εύα Κοσσέ επέκριναν την κυβέρνηση για αδιαφορία, φθάνοντας μάλιστα στο
σημείο να ζητήσουν τη «βοήθεια» των βουλευτών προκειμένου να
πληροφορηθούν τον σχεδιασμό της κυβέρνησης ενόψει του χειμώνα. «Είχαμε
ζητήσει συνάντηση με σύμβουλο του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής και
τελικά συναντηθήκαμε με έναν κύριο που δεν μπορούσε να μας απαντήσει
για τα σχέδια της κυβέρνησης για τον χειμώνα και από την Ύπατη Αρμοστεία
μάς είπαν ότι η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη γι’ αυτό», είπε η Εύα Κοσσέ.
Σε ό,τι αφορά στην καθημερινότητα των προσφύγων στον καταυλισμό της
Μόριας, η Emina Cerimovic μίλησε για καθημερινούς καβγάδες, ακατάλληλες
σκηνές που με την πρώτη βροχή μπάζουν νερό, ελλιπή θέρμανση που αρκείται
σε κουβέρτες, έλλειψη νερού και μάχες που δίνονται από μικρά παιδιά για
ένα μπουκάλι νερού, καθώς και ντους με ανυπόφορες συνθήκες λόγω της
δυσωδίας από ούρα και κόπρανα. Συμπλήρωσε, επίσης, ότι δεν υπάρχει καμία
μέριμνα για τους πρόσφυγες με αναπηρία.
Για τα «πλωτά»
Απαντώντας στα ερωτήματα των βουλευτών αναφορικά με το φημολογούμενο
σχέδιο φιλοξενίας σε πλωτά μέσα, υποστήριξε ότι δεν είναι καλή ιδέα,
καθώς πολλοί εξ αυτών έχουν δει άλλους ανθρώπους να πεθαίνουν στη
θάλασσα κατά το ταξίδι τους.
Πάντως, η κ. Κοσσέ επεσήμανε ότι η αντιμετώπιση της Ελλάδας από την
Ε.Ε. στο προσφυγικό δεν είναι δίκαιη, καθώς «οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι
νίπτουν τας χείρας τους και δεν ενδιαφέρονται γι’ αυτούς τους
ανθρώπους».
«Δεν υπάρχει ζεστό νερό»
«Βλέπει κανείς δεκάδες άτομα, πολλά εκ των οποίων παιδάκια,
στριμωγμένα σε μικροσκοπικά αντίσκηνα, ενώ πέφτει η θερμοκρασία. Μια
φορά υπήρξε βροχόπτωση και όλα τα αντίσκηνα επέτρεπαν στο νερό να μπει
στο εσωτερικό και οι άνθρωποι ήταν απελπισμένοι, γιατί όλες οι
κουβερτούλες ήταν βρεγμένες. Ο κόσμος έχει πρόσβαση στο νερό μόνο τρεις
φορές την ημέρα για 30-40 λεπτά. Δεν υπάρχει ζεστό νερό. Είδαμε να
φτάνει το νερό και μικρά παιδάκια, τεσσάρων ετών και πάνω, να τρέχουν
ξυπόλητα στο βραχώδες έδαφος με μπουκάλια στα χεράκια τους προσπαθώντας
να παλέψουν για νερό με 4.000 ανθρώπους. Βλέπαμε μικρά παιδάκια τα οποία
τουρτούριζαν και ήταν έξω με τα εσώρουχά τους, ενώ οι μητέρες τούς
έριχναν νερό στο κεφάλι προσπαθώντας να τα προστατέψουν από τις ψείρες
και από την ψώρα. Συναντήσαμε πολλούς ανθρώπους με αναπηρία, οι οποίοι
δεν έχουν την παραμικρή πρόσβαση σε ντους ή τουαλέτες, που είναι
απολύτως απροσπέλαστες. Συναντήσαμε έναν νέο άνθρωπο που για δύο μήνες
δεν κατάφερε να κάνει ούτε ένα ντους. Πολλές μόνες γυναίκες, που είχαν
παιδάκια, μας είπαν ότι ένιωθαν αγωνία κάθε μέρα λόγω της παρενόχλησης
που αντιμετώπιζαν από τους άντρες των καταυλισμών. Όλοι μας μίλησαν για
καβγάδες που ξεσπούν κάθε νύχτα, με την αστυνομία να μην κάνει το
παραμικρό για να προστατεύσει τους ανθρώπους», τόνισαν.
Πολύ μεγάλο ποσοστό είναι οι πρόσφυγες που ανήκουν σε ευάλωτες
ομάδες, ανήλικοι, γυναίκες με παιδιά, έγκυες, άτομα με αναπηρία, θύματα
βασανιστηρίων, που παραμένουν εγκλωβισμένοι στα νησιά σε καθεστώς
γεωγραφικού περιορισμού, κατά παράβαση της προβλεπόμενης διαδικασίας,
ενώ και από τις νέες σχετικά αυξημένες αφίξεις τα παιδιά, οι γυναίκες
και οι ευάλωτοι αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα.
Kαι η Ύπατη κάνει έκκληση ενόψει χειμώνα
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) καλεί τις ελληνικές αρχές να επιταχύνουν τις προετοιμασίες για τον χειμώνα στις δομές υπό την ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης στα νησιά του Αιγαίου, όπου επιδεινώνονται πολύ γρήγορα οι συνθήκες καθώς αυξάνουν οι αφίξεις κι ενώ αναμένεται να χειροτερέψει ο καιρός με δυνατές βροχές και κρύο.
«Η Υ.Α. κάνει έκκληση για δράση στα νησιά με στόχο τη μείωση του υπερπληθυσμού, τη βελτίωση των καταλυμάτων και την προμήθεια και διανομή κατάλληλων και επαρκών βασικών ειδών πρώτης ανάγκης», δήλωσε ο Philippe Leclerc, Αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα.
Η Υ.Α. μειώνει σταδιακά τη δράση της στα νησιά, σε τομείς όπως είναι η παροχή καταλυμάτων και η βελτίωση των υποδομών στα hot spots, καθώς εθνικοί φορείς έχουν πλέον αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος της παροχής υπηρεσιών και κατόπιν διαβεβαιώσεων από την ελληνική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ένωση για ενίσχυση της ικανότητας ανταπόκρισης.
Όμως ο κ. Leclerc τόνισε ότι ενόψει των αναγκών η Υ.Α., που συνεργάζεται στενά με το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, «θα συνεχίσει να παρέχει βασικά είδη έκτακτης ανάγκης μέχρι την εξάντληση των αποθεμάτων, θέσεις στο πρόγραμμα στέγασης στα νησιά για τους πιο ευάλωτους, καθώς και μεταφορές στην ενδοχώρα των ανθρώπων που έχουν πάρει έγκριση να μετακινηθούν από τα νησιά, σε μια προσπάθεια να αποφορτιστεί η κατάσταση».
Σε αυτοσχέδια καταλύματα
Στο ΚΥΤ στη Μόρια της Λέσβου περιγράφει ότι «περισσότεροι από 1.500 άνθρωποι βρίσκονται σε αυτοσχέδια καταλύματα ή σκηνές, χωρίς μόνωση, δάπεδο ή μονάδες θέρμανσης. Πολλοί απ’ αυτούς είναι οικογένειες, έγκυοι, άτομα με αναπηρίες, καθώς και πολύ μικρά παιδιά. Η Υ.Α. έχει εγκαταστήσει 344 προκατασκευασμένους οικίσκους στις δομές φιλοξενίας προσφύγων στη Λέσβο. Ωστόσο, υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω διεύρυνση του χώρου του Καρά Τεπέ, όπου ζουν 750 αιτούντες άσυλο, και η Υ.Α. απευθύνει έκκληση στον Δήμο Λέσβου να αυξήσει άμεσα τη χωρητικότητά του».
Και καταλήγει: «Την περασμένη χρονιά, το χιόνι και οι ψυχρές θερμοκρασίες έκαναν τους ανθρώπους να υποφέρουν μέσα σε καταλύματα χωρίς θέρμανση. Φέτος, πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα η ετοιμότητα για τον χειμώνα, με τη διασφάλιση επαρκούς στέγασης και τη διανομή χειμωνιάτικων βασικών ειδών πρώτης ανάγκης, όπως κουβέρτες, υπνόσακοι, στρώματα και ζεστά ρούχα».