Το 10χρονο αγόρι συνελήφθη στις 26 Φεβρουαρίου μαζί με άλλους δέκα πρόσφυγες πριν περάσουν με αυτοκίνητο τα ελληνοαλβανικά σύνορα με προορισμό τη Γερμανία. Έκτοτε παραμένει σε καθεστώς κράτησης με σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχο-συναισθηματική του κατάσταση. Σύμφωνα με την ομάδα των επαγγελματιών της ΑΡΣΙΣ -νομικοί, κοινωνικοί λειτουργοί και ψυχολόγοι- το παιδί "νιώθει αβοήθητο, βιώνει ένα διαρκώς αυξανόμενο άγχος και αισθάνεται απόγνωση εξαιτίας του παρατεταμένου εγκλεισμού του, που το καθιστά εξαιρετικά ευάλωτο".
Όπως αφηγήθηκε ο 10χρονος, ζούσε με την οικογένειά του σε καταυλισμό στον Λίβανο, αλλά επειδή οι συνθήκες εκεί ήταν δυσβάστακτες, οι γονείς του αποφάσισαν να στείλουν το παιδί μόνο του σε συγγενείς τους στη Γερμανία. Το ταξίδι της προσφυγιάς για το ανήλικο άρχισε τον περασμένο Νοέμβριο. Μαζί με έναν 17χρονο και μια ομάδα ενηλίκων που ταξίδευαν με τη συνοδεία διακινητών, ύστερα από μια δύσκολη διαδρομή μέσα στον χειμώνα, έφτασαν στην Ελλάδα και πέρασαν τον Έβρο. Στις 26 Φεβρουαρίου η ομάδα των 10 προσφύγων -μεταξύ των οποίων και το 10χρονο αγόρι- συνελήφθη και έκτοτε το παιδί παραμένει "στα αζήτητα", σε καθεστώς "προστατευτικής φύλαξης" στα κρατητήρια της αστυνομίας.
Μάλιστα, παρά τις προσπάθειες του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) -που διαχειρίζεται τις τοποθετήσεις των ασυνόδευτων ανήλικων σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας- για τη μεταφορά του παιδιού σε δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων αυτό δεν κατέστη δυνατό. Το ΕΚΚΑ ανακοίνωσε ότι πολλές δομές φιλοξενίας έχουν σταματήσει τις νέες εισαγωγές ασυνόδευτων ανήλικων, λόγω της πανδημίας.
Αναλυτικά η καταγγελία της ΑΡΣΙΣ:
Από τις 26 Φεβρουαρίου, 44 ολόκληρες μέρες, ένα 10χρονο παιδί, ασυνόδευτο προσφυγόπουλο από τη Συρία βρίσκεται έγκλειστο σε καθεστώς «προστατευτικής φύλαξης» στα κρατητήρια του αστυνομικού τμήματος Σερβίων Κοζάνης.
Ο 10χρονος είναι Σύριος και τον εντόπισε η Ομάδα Εργασίας στο Δρόμο (Streetwork) της ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων, που εργάζεται για την υποστήριξη ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων.
Λόγω των περιοριστικών μέτρων εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού, η ομάδα Streetwork δεν μπόρεσε να μεταβεί στα Σέρβια, αλλά υποστηρίζει ψυχολογικά το παιδί με διαδοχικές τηλεφωνικές συνομιλίες με τη βοήθεια διερμηνέα σε συνεργασία με τις αστυνομικές αρχές.
Όπως αφηγήθηκε ο 10χρονος, ζούσε με την οικογένειά του σε καταυλισμό στον Λίβανο, αλλά επειδή οι συνθήκες εκεί ήταν δυσβάστακτες, οι γονείς του αποφάσισαν να στείλουν το παιδί μόνο του σε συγγενείς τους στη Γερμανία.
Το ταξίδι της προσφυγιάς για το ανήλικο άρχισε τον περασμένο Νοέμβριο. Μαζί με έναν 17χρονο και μια ομάδα ενηλίκων που ταξίδευαν με τη συνοδεία διακινητών, ύστερα από μια δύσκολη διαδρομή μέσα στον χειμώνα, έφτασαν στην Ελλάδα και πέρασαν τον Έβρο. Τελικά, ο 10χρονος συνελήφθη στις 26 Φεβρουαρίου μαζί με άλλους δέκα πρόσφυγες πριν περάσουν με αυτοκίνητο τα ελληνοαλβανικά σύνορα με προορισμό τη Γερμανία.
Έκτοτε ο ασυνόδευτος ανήλικος παραμένει σε καθεστώς κράτησης με σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχο-συναισθηματική του κατάσταση. Η ομάδα των επαγγελματιών της ΑΡΣΙΣ -νομικοί, κοινωνικοί λειτουργοί και ψυχολόγοι- έχουν διαπιστώσει ότι το παιδί νιώθει αβοήθητο, ότι βιώνει ένα διαρκώς αυξανόμενο άγχος κι ότι αισθάνεται απόγνωση εξαιτίας του παρατεταμένου εγκλεισμού του, που το καθιστά εξαιρετικά ευάλωτο.
Παράλληλα , παρά τις προσπάθειες του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) -που διαχειρίζεται τις τοποθετήσεις των ασυνόδευτων ανήλικων σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας- για τη μεταφορά του παιδιού σε δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων αυτό δεν κατέστη δυνατό.Το ΕΚΚΑ ανακοίνωσε ότι πολλές δομές φιλοξενίας έχουν σταματήσει τις νέες εισαγωγές ασυνόδευτων ανήλικων, λόγω της πανδημίας.
Άλλωστε οι δομές φιλοξενίας για αγόρια κάτω από 12 ετών είναι ελάχιστες, οπότε, υπό αυτές τις συνθήκες δεν υπήρχε προοπτική άμεσης μετακίνησης του ανήλικου από το κρατητήριο του αστυνομικού τμήματος Σερβίων Κοζάνης.
Όμως δεδομένου ότι η ψυχολογική κατάσταση του παιδιού είναι ιδιαίτερα εύθραυστη, η ΑΡΣΙΣ ανέλαβε πρωτοβουλία και απευθύνθηκε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Κοζάνης προκειμένου να βρεθεί επειγόντως λύση.
Η ΑΡΣΙΣ προτείνει την άμεση μεταφορά του 10χρονου στον ξενώνα για κακοποιημένα παιδιά «Το Σπίτι της ΑΡΣΙΣ» στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης. Με τον τρόπο αυτό, μπορεί να δοθεί λύση και να εισαχθεί επειγόντως ο ανήλικος σε κατάλληλο χώρο για παιδιά, κατ’ εξαίρεση, αφού ο ξενώνας της ΑΡΣΙΣ για κακοποιημένα παιδιά, έχει σταματήσει τις εισαγωγές από τον περασμένο Ιούλιο, εξαιτίας της υποχρηματοδότησής του και του συνεπακόλουθου ασφυκτικού πλαισίου λειτουργίας του.
Υπενθυμίζουμε ότι παρά την αναλυτική ενημέρωση και τις πολύμηνες προσπάθειες της ΑΡΣΙΣ, το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δεν έχει διασφαλίσει ακόμη την κάλυψη σημαντικού μέρους του κόστους λειτουργίας (μισθοδοσία προσωπικού) του 2019 και μέχρι σήμερα δεν έχει δηλώσει την πρόθεσή του για την υποστήριξη του Ξενώνα για το 2020.
Ωστόσο, στις 8 Απριλίου, με έγγραφό της η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου επικαλούμενη τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, ζητά από τους εισαγγελείς Πρωτοδικών και Εφετών της χώρας να επισπεύσουν όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου «να διασφαλίσουν τα δικαιώματα των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον τους», ειδικά υπό τις παρούσες έκτακτες συνθήκες λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.
Την παθογένεια του καθεστώτος της «προστατευτικής φύλαξης» έχει επισημάνει κατ’ επανάληψη η ΑΡΣΙΣ. Σε πρόσφατο έγγραφό της (6 Απριλίου) προς την Εισαγγελία Ανηλίκων Θεσσαλονίκης και το ΕΚΚΑ που το θέτει υπόψιν των υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων καθώς και Μετανάστευσης και Ασύλου, τονίζει τις επιβλαβείς και καταστροφικές επιπτώσεις που έχει η συνθήκη παρατεταμένου εγκλεισμού στον ψυχισμό των ανηλίκων, ορισμένοι από τους οποίους βρίσκονται σε «προστατευτική φύλαξη» από τις 22 Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, σε αστυνομικά τμήματα στη Βόρεια Ελλάδα βρίσκονται σε «προστατευτική φύλαξη» συνολικά 63 ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες, ενώ σε όλη την Ελλάδα ο αριθμός τους φτάνει τους 331.
Μέσα στις επόμενες ώρες ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για τη μεταφορά του 10χρονου και την υποστήριξή του στον ξενώνα για κακοποιημένα παιδιά «Το Σπίτι της ΑΡΣΙΣ», σε συνεννόηση με τις εισαγγελικές αρχές.
